Cewka

Cewka indukcyjna - to element spotykany w elektronicznych obwodach napięcia i prądu zmiennego. Dla napięcia stałego cewka przedstawia tylko rezystancję drutu miedzianego, którym została uzwojona. Rezystancja ta zazwyczaj mieści się w granicach 0,1 Ω—10 kΩ (na ogół poniżej 50 Ω). Przy zasilaniu napięciem przemiennym cewka przedstawia tzw. reaktancję, której wartość wzrasta proporcjonalnie do częstotliwości napięcia. Często cewka ma rdzeń żelazny (podobny do rdzenia transformatora) lub rdzeń ferrytowy. Ferryt to rodzaj proszku z tlenku żelaza sprasowanego z substancją wiążącą. Cewka mająca np. 10 zwojów zachowuje się po włożeniu rdzenia ferrytowego tak, jakby posiadała tych zwojów znacznie więcej. Jej indukcyjność znacznie wzrasta. W wielu przypadkach rdzeń ferrytowy lub żelazny daje się wkręcać lub wykręcać ze środka szpuli, na którą cewka została nawinięta.

Otrzymuje się w ten sposób cewkę o nastawianej indukcyjności. Jak wynika z podanych informacji, indukcyjność będąca podstawową wielkością charakteryzującą cewkę, zależy od liczby zwojów (im więcej zwojów, tym indukcyjność większa) oraz od rozmiarów i położenia rdzenia żelaznego. Symbol cewki przedstawiono na rys. 34a. Na rysunku 34b widzimy symbol cewki o rdzeniu umożliwiającym dostrajanie indukcyjności, a na rys. 34c cewkę o indukcyjności nastawianej za pomocą rdzenia.

Rysunek 33

Fotografia 34 ukazują cewki z rdzeniem ferrytowym oraz powietrzne stosowane w elektronice.

Rysunek 34

Elektronik stosuje cewki do:
— odcinania w obwodzie napięć przemiennych,
— przepuszczania napięć stałych,
— zwierania napięć stałych,
— pomiaru czasu na podstawie zanikania prądu,
— budowania obwodów oscylacyjnych,
— budowania filtrów na określone częstotliwości,
— do filtracji wyprostowanych napięć i prądów,
— sprzęgania stopni wzmacniaczy.
Jak wynika z tego wyszczególnienia, cewka ma analogiczne możliwości stosowania jak podane dla kondensatora; nie oznacza to jednak, że elementy te można w układzie wzajemnie zastępować.
 

TRANSFORMATOR